نقد ماده 12 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها توسط وکیل پایه 1 دادگستری محمد موسوی مقدم
نقد ماده 12 قانون حفظ کاربری
ماده 12 قانون حفظ کاربری مقرر داشته است : ایجاد هرگونه مستحدثات پس از حریم قانونی موضوع ماده 17 قانون اصلاح قانون ایمنی راهها و راه آهن مصوب 1379 در مورد اراضی زراعی و باغی فقط با رعایت تبصره 1 ماده 1 این قانون مجاز میباشد.
نکات قابل تامل
- ایجاد هرگونه مستحدثات
- پس از حریم قانونی موضوع ماده 17 قانون ایمنی راهها و راه آهن
- در مورد اراضی زراعی و باغها
- فقط با رعایت تبصره 1 ماده 1 این قانون
چرا این نکات قابل تامل هستند؟
الف) آیا تغییر کاربری فقط از طریق احداث مستحدثات واقع میشود؟
- به موجب ماده 10 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها تغییر کاربری اعم است از ایجاد بنا ، برداشتن یا افرایش شن و ماسه و سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب میگردد…..
- به موجب بند د ماده 1 آیین نامه اجرایی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها ، تغییر کاربری عبارت است از هرگونه اقدام که مانع از بهره برداری و استمرار کشاورزی اراضی زراعی و باغها در قالب ایجاد بنا، برداشتن یا افزایش شن و ماسه م سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب میشود.
- در دستورالعمل تعیین مصادیق تغییر کاربری موارد زیر تغییر کاربری دانسته شده اند
چه اقداماتی تغییرکاربری محسوب میشود؟ |
| اقدامات ذیل در صورتی که در اراضی زراعی و باغهای موضوع قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و بدون رعایت ضوابط و مقررات مربوطه، و اخذ مجوز از کمیسیون تبصره یک ماده یک و یا موافقت سازمان جهاد کشاورزی در قالب طرح های تبصره ۴ الحاقی قانون مذکور حسب مورد صورت گیرد و مانع از تداوم تولید و بهره برداری و استمرار کشاورزی شود به عنوان مصادیق تغییر کاربری غیر مجاز تلقی می گردد:
|
لذا:
تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها صرفا از طریق احداث مستحدثات واقع نمیشود که در این ماده بیان شده است ایجاد هرگونه مستحدثات پس از حریم قانونی راهها فقط با رعایت تبصره 1 ماده 1 این قانون مجاز میباشد.
بلکه از طرق و روشهای دیگر هم تغییر کاربری واقع میشود. این گونه نگارش ماده 12 این پرسش مهم را پدید می آورد که سایر انواع تغییر کاربری در اراضی پس از حریم قانونی موضوع ماده 17 قانون ایمنی راهها و راه آهن ، مشمول تبصره 1 ماده قانون حفظ کاربری اراضی زراعی باغها نیستند؟
ضمن اینکه اساسا اگر ماده 12 قانون حفظ کاربری وضع نمیشد آیا این مساله که آیا تغییر کاربری اراضی زراعی و باغهها پس از حریم قانونی راهها مشمول ماه یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها است؟ ، بی پاسخ میماند.
ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها یک حکم کلی دارد مبنی بر ممنوعیت تغییر کاربری اراضی زراعی و باغهای واقع در خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرکها این حکم کلی با استثنائاتی مواجه است. از جلمه این استثنائات ماده 17 قانون ایمنی راهها است. لذا اگر ماده 12 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها تصویب هم نمیشد، خللی در قوانین باقی نمیماند
ب) پس از حریم قانونی موضوع ماده 17 قانون اصلاح قانون ایمنی راهها و راه آهن تا کجا؟
در این ماده مشخص نشده است که ایجاد مستحدثات در اراضی زراعی و باغها پس از حریم قاونی راهها و راه آهن موضوع ماده 17 قانون ایمنی راهها تا کجا فقط با رعایت تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری مجاز خواهد بود؟
و اگر محدودیتی برای این اراضی وجود ندارد با وجود حکم کلی ماده یک و تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها چه ضرورتی در تصویب ماده 12 قانون حفظ کاربری وجود داشت؟
ج) تکلیف مستحدثات موضوع تبصره 4 ماده یک قانون حفظ کاربری چه میشود؟
به موجب تبصره 4 ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها ” احداث گلخانه ها ، دامداری ها، مرغداریها، پرورش ماهی و سایر تولیدات کشاورزی و کارگاههای صنایع تکمیلی و غذایی در روستاها بهینه کردن تولیدات بخش کشاورزی بوده و تغییر کاربری محسوب نمیشود.
موارد مذکور از شمول این ماده مستثنی بوده و با رعایت ضوابظ زیستن محیطی با موافقت سازمانهای جهاد کشاورزی استانها بلامانع میباشد…
از اینرو وقتی به حکم تبصره 4 ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها احداث اینگونه مستحدثات از شمول قانون حفظ کاربری خارج است و رای وحدت رویه 760 یدوان عالی کشور هم بر این امر تاکید ورزیده است. چرا قانونگذار در ماده 12 قانون حفظ کاربری احداث هرگونه مستحدثات خارج از حریم قانونی راهها را فقط با رعایت تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری ممکن دانسته است؟
همین ایراد در مورد اراضی داخل در محدوده قانونی روستاهای دارای طرح هادی هم مطرح است. چون زمین بعد از حریم راه و راه آهن ممکن است در محدوده قانونی روستای دارای طرح هادی قرار داشته باشد. در این صورت و با وجود اینکه به صراحت تبصره 5 الحاقی به ماده یک قانون حفظ کاربری این گونه اراضی از شمول قانون حفظ کاربری خارج هستند، چرا ایجاد مستحدثات در این گونه اراضی به صرف وقوع در بعد از حریم راهها و راه آهن، باید مشمول حکم تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری باشد؟
گویا قانونگذار در جریان اصلاحات سال 1384 در هنگام الحالق تبصره های 4 و 5 به ماده یک قانون، زا وجود ماده 12 قانون غافل مانده است و گرنه اساسا ضرورتی بر تصویب این ماده وجود نداشته است.
آیا اجازه دارم مقاله را در سامانه و کانال خود کار کنم؟سپاس
با سلام و تشکر از حضور جنابعالی
بله با ذکر منبع صاحب اختیار هستید