روز وکیل
7 اسفند
روز وکیل دادگستری ؟
روز وکالت دادگستری؟
روز کانون وکلای دادگستری؟
روز کانون وکلای دادگستری مستقل؟
روز استقلال کانون وکلای دادگستری ؟
در ۱۲ مرداد ۱۳۳۱ قانونی با عنوان «لایحه قانونی مربوط به اعطای اختیارات برای مدت شش ماه به شخص آقای دکتر محمد مصدق نخستوزیر» به تصویب مجلس شورای ملی و سنا رسید. طبق این ماده واحده به شخص محمد مصدق نخستوزیر اختیار داده میشد که از تاریخ تصویب این قانون تا مدت شش ماه لوایحی که برای اجرای مواد نهگانه برنامه دولت ضروری است (از جمله ماده ۷، اصلاح قوانین دادگستری) تصویب شدهاست تهیه نموده و پس از آزمایش، آنها را منتهی در ظرف شش ماه که مدت این اختیارات است تقدیم مجلسین نماید و تا موقعی که تکلیف آنها در مجلسین معین نشده لازمالاجرا میباشند.
همزمان کمیسیونی در کانون وکلای دادگستری متشکل از چهار نفر از اعضای هیئت مدیره مشغول تدوین لایحه پیشنهادی وکلا برای استقلال کانون وکلای دادگسری شدند. در تاریخ ۴ دی ۱۳۳۱ لایحه پیشنهادی کانون وکلا در ۱۰ ماده تقدیم کمیسیون مخصوص این موضوع شد و کمیسیون مزبور لایحه را در ۱۶ ماده تصویب نمود. این لایحه فوراً برای نخست وزیر دکتر محمد مصدق فرستاده شد.
نهایتا در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۳۱ دکتر محمد مصدق با کمی اصلاح و افزودن چند ماده، این طرح را به صورت لایحهای قانونی با ۲۳ ماده با عنوان «لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری» تصویب کرد. در این لایحه برای نخستین بار برای کانون وکلا شخصیت حقوقی مستقل شناخته شد .
نهایتاً در 5 اسفند 1333 در زمان نخست وزیری دکتر محمد مصدق و به همت و پایمردی او قانونی تصویب شد که نقطه عطفی در حیات یک نهاد مدنی به نام کانون وکلای دادگستری شد. لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری در 5 اسفند 1333 به تصویب کمیسیونهای مشترک مجلسین – مجلس شورای ملی و مجلس سنا – رسید. به موجب ماده 1 این لایحه قانونی « کانون وکلای دادگستری موسسه ای است مستقل و دارای شخصیت حقوقی که در مقر هر دادگاه استان تشکیل می شود »
این لایحه با اختیارات قانونی اعطایی به دکتر محمدمصدق و توسط شخص ایشان در مقام قانونگذاری تصویب و البته به تصویب کمیسیونهای مشترک دو مجلس رسید.
اما…
وقتی به تقویم می نگریم روز هفت اسفند ماه فاقد هر گونه نام و مناسبت است. تلاش های هفتاد ساله وکلای دادگستری برای نامگذاری رسمی روز ۷ اسفند به عنوان روز وکیل تاکنون ثمر بخش نبوده است حتی در زمان ریاست حسن روحانی بر شورای عالی انقلاب فرهنگی و علیرغم وعده وی، این آرزو محقق نشد. صرفنظر از این که نامگذاری یا نام نگذاری چه اثری می تواند داشته باشد، مقاومت چندین ساله برای نامگذاری این روز به نام روز وکیل در خور توجه است!
روز وکیل چرا نه؟! مگر 5 اسفند روز مهندس نیست؟ مگر 1 شهریور روز پزشک نیست؟ یا 4 شهریور روز کارمند نیست؟ و یا …؟؟؟
بیانیه هیات عمومی اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران در مورد آییننامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری
«از آنجا که استقلال، جوهر ذاتی حرفه وکالت و لازمه تضمین حق دفاع شهروندی است و طبعا این استقلال حاصل نمیشود مگر با استحکام و در چارچوب کانون وکلای دادگستری مستقل و با عنایت به اینکه ماده یک لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳ با سابقه هفتاد سال به عنوان یک قانون پیشرو، استقلال نهاد وکالت را در قالب یک اصل مسلم پذیرفته و صیانت از این امر به عنوان یک میراث ملی و دستاورد بزرگ در راستای تضمین حق دفاع ملت عزیز و به رسمیت شناختن این مهم در اصل ۳۵ قانون اساسی، برعهده نظام حاکم، مدیران و گردانندگان نهاد وکالت گذارده شده است. لذا آییننامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلا مصوب ۱۴۰۰/۴/۲ با نسخ کامل آییننامه لایحه قانونی مصوب سال ۱۳۳۴ از مسیر اصلاح خارج و آییننامه جدیدی را بنیان گذارده است که مغایر با ماده ۲۲ لایحه استقلال و خارج از اراده کانونهای وکلای دادگستری سراسر ایران در تعاملات فیمابین با قوه محترم قضاییه بوده، معذلک موادی از آییننامه اخیرالتصویب به صراحت در تعارض با استقلال کانونهای وکلای دادگستری و در مواردی ناقض حق دفاع شهروندان گرامی و در تعارض با لایحه قانونی استقلال کانون وکلا به عنوان قانون حاکم بر آییننامه میباشد که در زمره متن مرجع تنظیمکننده (کانونهای وکلا) نبوده و همین امر قابلیت اجرای این آییننامه را از از کانونهای وکلا سلب مینماید. لذا هیات عمومی اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران ضمن استقبال از رویکرد به روزرسانی آییننامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا و موادی از آییننامه که باعث بهبود اداره نهاد مستقل وکالت میگردد؛ مخالفت صریح خویش را با وضعیت موجود آییننامه که ناقض و تحدید کننده استقلال کانون وکلاست اعلام داشته و خاطر نشان میسازد که نهاد مستقل وکالت به عنوان نهادی قانونمدار، مجوزی برای اجرای مقرره مخالف با قانون نداشته و انتظار دارد با یک رویکرد تعاملی نسبت به اصلاح این موارد در اسرع وقت با نظر کانونهای وکلا اقدام لازم صورت گیرد تا مآلا آییننامه قانونی، توسط کانونهای وکلای دادگستری قابلیت اجرا پیدا کند.»
چه در تقویم ها بنویسند و چه ننویسند، 7 اسفند ماه روز وکیل است. کافی است که وکلای دادگستری و آحاد مردم جامعه روز هفتم اسفند را روز وکیل می شناسند.
7 اسفند روز وکیل مبارک باد.