” عزل زوجه از وکالت در طلاق “
شماره دادنامه قطعی : 9309982422100693
تاریخ دادنامه قطعی : 1394/08/10
آیا وکیل در طلاق قابل عزل است؟
اگر شوهر به زنش وکالت بدهد تا با مراجعه به دادگاه اقدام به طلاق نماید از آنجا که وکالت یک عقد جایز است لذا موکل( شوهر) هر زمان اراده کند میتواند وکیل خود را ( زن) از وکالت عزل کند در این صورت از زمان عزل، زن حق استفاده از وکالت را نخواهد داشت. و وکالتنامه بی اعتبار میشود.
خلاصه جریان پرونده
خلاصه دادخواست
خانم ز. م. دادخواستی به طرفیت آقای غ. ع. و به خواسته صدور حکم طلاق و تقاضای اذن اعمال وکالتنامه شماره …- که تحت شماره … مورخ 1393/3/25 دفتر اسناد رسمی شماره … خ. ثبت شده در قبال بذل پانصد هزار ریال از مهریه را به دادگاه عمومی حقوقی … تقدیم کرده و توضیح داده است به موجب سند رسمی به شماره ترتیب …-1390/4/14 دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره … حوزه ثبت خ. (ق.) به عقد ازدواج دائمی خوانده درآمدهام.
به علت عدم تفاهم اخلاقی مبادرت به ترک نفقه سه سال نموده بعضی وقتها متواری شده و موجب عسروحرج بنده گردیده است طبق سند وکالتنامه پیوست وکالت در طلاق را به من داده است لذا با توجه به مستندات مذکور درخواست صدور حکم مقتضی را دارم مستندات خواهان فتوکپی سند رسمی ازدواج و کارت ملی و وکالتنامه شماره … مورخ 1393/3/25 دفتر اسناد رسمی شماره … خ. میباشد.
که به موجب آن آقای غ. ع. به خانم ز. م. وکالت کاری و اداری و طلاق با قید اینکه حق عزل وکیل را ندارد و وکیل حق توکیل به غیر را دارد داده است تا با مراجعه به کلیه مراجعه قضایی … و مطرح نمودن دعاوی طلاق و مطلقه نمودن خود را با کلیه اختیارات داده است میباشد.
فرآیند دادرسی
پرونده بدواً جهت انجام مشاوره به مرکز مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق سازمان بهزیستی… (مرکز اورژانس) ارسال شده است که مرکز اورژانس مذکور به دادگستری پاسخ داده نتیجه مداخلات انجام شده در خصوص زوجین غ. ع. و ز. م. به شرح زیر اعلام میگردد با توجه به اینکه زوج در تاریخ ۱۳۹0/10/11 درخواست طلاق نموده بودند و مشاورههای لازم انجام گرفت و با زوجه صحبت شد و ایشان اظهار داشتند که در صورت فراهم بودن زندگی مناسب رجوع خواهند کرد.
ولی تا سال 93 دیگر هیچ سراغی از زوج نشد که پرونده را پیگیری مینماید تا اینکه در مورخه ۱۳۹3/10/11 زوجه درخواست طلاق نموده و اظهار میدارد که مدت سه سال است که زوج ایشان را رها کرده و زندگی مشترک ندارند و ایشان در منزل پدر خود هستند زوج به زوجه وکالت داده و به همین خاطر جهت انجام اقدامات لازم به حضورتان ارسال میگردد.
جلسه دادرسی
شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی خ. با تعیین وقت رسیدگی در وقت مقرر با حضور خواهان و در غیاب خوانده تشکیل شده است خواهان اظهار داشته خوانده همسر دائم من است چون مرا رها کرده و خرجی نمیدهد و وکالت مطلق در طلاق به من داده است درخواست صدور حکم طلاق را دارم مهریه 14 عدد سکه و دو میلیون تومان پول نقد است و در ازای طلاق یکصد هزار تومان آن را میبخشم جهیزیه پیش اوست و جهیزیهام را میخواهم قادر به ادامه زندگی با او نیستم.
دادگاه از دفترخانه مربوط استعلام نموده که وکالت اعطایی درباره طلاق (عزلی نسبت به آن شده یا خیر؟) و قرار ارجاع امر به داوری هم صادر شده است داور زوجه داور زوج نظریه خود را در مورد عدم توفیق در صلح و سازش زوجین اعلام کردهاند (صفحه 18 پرونده) دفتر اسناد رسمی شماره … خ. به دادگاه پاسخ داده است هیچ عزل و استعفایی در وکالتنامه مربوطه ثبت نشده و به قوت خود باقی است.
رای دادگاه بدوی
شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی خ. به موجب رأی شماره 50-1394/1/31 در خصوص دعوی خانم ز. م. و به طرفیت آقای غ. ع. و به خواسته صدور حکم طلاق به دلیل اخذ وکالت مطلق در طلاق طبق وکالتنامه رسمی شماره … دفتر رسمی شماره … خ. با عنایت به جمیع اوراق پرونده از جمله کپی مصدق سند ازدواج رابطه زوجیت دائم بین آنان محرز است و به لحاظ اینکه بر اساس موازین شرعی و قانونی حق طلاق از خصائص مرد میباشد.
و درخواست طلاق از سوی زوجه مقیّد به جهت و قید بوده است که زوجه از اخذ وکالت مطلق در طلاق را به عنوان علّت وجهت طلاق مطرح نمودهاند که براساس تحقیقات معموله این امر به اثبات نرسیده و زوج طی لایحه تقدیمی پیوست مخالفت خود را با طلاق اعلام کرده که قرینه بر عزل زوجه از وکالت در طلاق میتواند باشد بنابراین دعوی خواهان را بلاوجه تلّقی و حکم بر رّد آن صادر و اعلام کرده است.
تجدیدنظرخواهی
خانم ز. م. نسبت به دادنامه فوقالذکر تجدیدنظرخواهی به عمل آورده است که پس از پاسخ تجدیدنظرخوانده شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان زنجان به موجب رأی شماره 578-۱۳۹4/4/25 با ردّ اعتراض رأی تجدیدنظرخواسته را تایید کرده است.
فرجامخواهی
خانم ز. م. نسبت به دادنامه یاد شده فرجام خواهی نموده که پس از پاسخ فرجام خوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است لایحه اعتراضیه به هنگام شور قرائت میشود. هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای مهدی اسلامی عضو ممیّز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره 700578-شعبه اول دادگاه تجدید نظر استان زنجان مشاوره نموده چنین رای میدهد:
رأی شعبه دیوان عالی کشور
فرجامخواهی وارد و پرونده دارای نواقص تحقیقاتی است زیرا: اگر چه به موجب ماده 1133 قانون مدنی مرد میتواند با رعایت شرایط مقرّر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید ولی به موجب ماده 656 قانون مذکور وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگری را برای وکالت امری نایب خود قرار میدهد و حسب ماده 679 قانون یاد شده موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل یا عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.
لذا نظر به اینکه آقای غ. ع. به موجب سند رسمی وکالتنامه شماره …-1393/3/25 دفتر اسناد رسمی خ. به همسرش خانم ز. م. در مورد طلاق وی با کلیه اختیارات وکالت بلاعزل داده است و این وکالتنامه بلاعزل معتبر و لازم الاجراست و زوج این اختیار را ندارد که او را عزل نماید مگر اینکه در دادگاه صالحه بیاعتباری سند رسمی ثابت گردد استدلال دادگاه بدوی در مورد اینکه زوج با طلاق مخالفت کرده که قرینه بر عزل است برخلاف قانون میباشد زیرا حتی عزل زوجه در مورد وکالت در طلاق و سایر موارد نیز فقط درصورت اثبات بیاعتباری سند وکالت مذکور است و لاغیر.
بنا به مراتب فوق ضرورت داشته دادگاه تجدیدنظر استان زنجان با تعیین وقت رسیدگی و دعوت زوجین برای اخذ توضیح در مورد وکالتنامه و اختلاف زوجین مساعی خود را در ایجاد صلح و سازش زوجین به عمل آورده و در صورت عدم توفیق در سازش زوجین نسبت به صدور رأی مطابق موازین قانونی و براساس وکالتنامه معتبر رسمی اقدام نماید. لذا بنا به جهات فوق به استناد بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی رأی فرجامخواسته را نقض و رسیدگی مجدد به پرونده به شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان زنجان ارجاع میگردد.
رئیس و مستشار شعبه 12 دیوانعالی کشور
قدرت اله طیبی – مهدی اسلامی
نکته
برای این که مرد از دادن وکالت در طلاق پشیمان نشود و زن در هر حال بتواند اقدام به طلاق نماید باید متن وکالتنامه به گونه ای نوشته شود که در هر زمان این حق باقی بماند و زن بتواند اقدام به طلاق نماید.
کلام پایانی
ما در مطالب این صفحه در رابطه با عزل زوجه از وکالت در طلاق سخن گفتیم و اطلاعات مفیدی در این باره به شما ارائه نمودیم اینک در انتها در صورتی که در این باره سوالی دارید میتوانید از بخش نظرات این سوال را با ما در میان بگذارید.